|
Autobiograficzna historia z potajemnym
małżeństwem i radiowymi nowelami.
Historia młodego studenta prawa w Limie, dorabiającego w
rozgłośni
radiowej. Powieść ma dwa przenikające się nurty. Pierwszy to opowieść o
miłości do starszej od bohatera kobiety, jego własnej ciotki Julii,
rozwódki. Miłości absolutnie niemożliwej do
zaakceptowania przez rodzinę. Drugi to znajomość z frapującym
głównego bohatera autorem radiowych słuchowisk, tytułowym
skrybą o wyjątkowo oryginalnych nawykach i sposobie bycia. W epoce
przedtelewizyjnej jego radiowe nowele cieszyły się olbrzymią
popularnością, jak niegdyś historie o niewolnicy Isaurze i amerykańska
"Dynastia" u nas. Książka jest tak napisana, że nowele i... I nie mogę
więcej napisać, żeby nie zepsuć lektury.
Początek powieści
„W tamtych czasach byłem
bardzo młody i mieszkałem u dziadków w ich letnim domu o
białych ścianach przy ulicy Ocharan, w dzielnicy Miraflores.
Studiowałem prawo na Uniwersytecie San Marcos i zdaje się, że byłem
zdecydowany zarabiać później na życie uprawianiem jakiegoś
wolnego zawodu, chociaż w gruncie rzeczy pragnąłem raczej zostać
pisarzem. Miałem zajęcie o pompatycznej nazwie, elastycznym czasie
pracy, skromnie wynagradzane i mogące przynieść nieprzeczuwalne
korzyści: byłem kierownikiem działu informacji w Radiu Panamerykańskim.
Praca moja polegała na wyławianiu interesujących wiadomości z
codziennej prasy i poddawaniu ich lekkim zabiegom kosmetycznym, tak by
stawały się odpowiednie do czytania w dzienniku radiowym
(…)”
Przekład: Danuta Rycerz
Wydawca o książce
Wydawnictwo Znak tak pisze o powieści na
swojej stronie internetowej: "Młody, niedoświadczony student
dziennikarstwa zakochuje się nie dość, że we własnej ciotce, to jeszcze
starszej o kilka lat rozwódce. Julia jest piękna, dojrzała i
choć szuka dla siebie bardziej odpowiedniego kandydata na męża, traci
głowę dla młodziutkiego chłopca. Kolejne odsłony zakazanego romansu
przeplatane są odcinkami opowieści radiowych, które zawsze
kończą się w najciekawszym momencie. Ciotka Julia i skryba to
majstersztyk nurtu „lekkiego”, wirtuozerski popis
autoironii, a zarazem perfekcyjny komentarz do popkultury i jej
recepcji. Kiedy powieść ukazała się po raz pierwszy, wzbudziła sporo
kontrowersji, do czego niewątpliwie przyczyniły się wyraźne aluzje
autobiograficzne Vargasa Llosy (...)".
Bohaterowie
CIOTKA JULIA
„Była siostrą mojego wuja Lucho i przyjechała
poprzedniego wieczora z Boliwii. Świeżo rozwiedziona, przybywała
odpocząć i
pozbierać się po swym nieudanym małżeństwie. - A tak naprawdę po to, by
poszukać innego męża - zawyrokowała na zebraniu rodzinnym ciotka
Hortensja (...)"(rozdział I)
SKRYBA – PEDRO CAMACHO
Boliwijski
autor radiowych powieści w odcinkach. "Zniżając głos, jak gdyby po to,
ażeby nie odkryli jego sekretów wyimaginowani konkurenci,
powiedział nam, że nigdy nie pisze dłużej niż 60 minut tej samej
historii i że przechodzenie od jednego tematu do
drugiego jest orzeźwiające, bo co godzinę ma wrażenie, że zaczyna nową
pracę." (rozdział VII)
MARIO VARGUITAS
Toż to nikt inny tylko Mario Vargas Llosa...
JAVIER
Przyjaciel Mario
CHUDA NANCY
Kuzynka Mario
PASCUAL
Podwładny Mario w Radiu Panamerykański, przygotowywał
dzienniki radiowe. Chłopak o tłustych włosach, który
specjalizował się w wiadomościach o katastrofach. Gdy tylko Mario go
nie pilnował, wśród doniesień roiło się od
wypadków, porwań, morderstw,
pożarów itd.
„Przyszedłem do Radia
Panamerykańskiego akurat w samą porę, by uniemożliwić Pascualowi
poświecenia
całego dziennika o trzeciej po południu wiadomościom o poważnej
bijatyce
pomiędzy grabarzami i trędowatymi na egzotycznych ulicach
Rawalpindi…”
(rozdział I).
GENNAROWIE – ojciec
i syn
Właściciele Radia Panamerykańskiego
OJCIEC Mario
Apodyktyczny, wymagający, nieczuły. Pisarz poświęca mu mało
miejsca, widać, że go
nie lubił.
Ekranizacja
Na motywach książki powstał amerykański
film z Peterem Falkiem (serial "Colombo") w roli skryby i Keanu
Reevesem jako
studentem. Nakręcił go w 1990 (premiera 26 października) roku Jon
Amiel. Autorem scenariusza był William Boyd. W pozostałych rolach
wystąpili m.in.: Barbara Hershey jako ciotka Julia, Paul Austin jako
Donald Loader, Patricia Clarkson jako Ciotka Olga i Richard Portnow w
roli wuja Luke'a. Akcję przeniesiono do Stanów
Zjednoczonych (Nowy Orlean), w późniejsze czasy. Słabo
zachowano ducha powieści, ale przyznaję, że jeśli obraz może się
podobać, to przede wszystkim dzięki kreacji Petera Falka.
Informacje o innych ekranizacjach
powieści M. Vargasa Llosy znajdują się w dziale ekranizacje.
Tytuł oryginalny: La tia Julia y el escribidor
Dedykacja: Julii Urquidi
Ullanes, której tyle zawdzięczamy - ja i ta powieść.
Rok wydania: 1977
Pierwsze polskie wydanie: Wydawnictwo
Literackie, 1983 r.
Wydanie drugie: Wydawnictwo
Rebis, Poznań 1997 r.
Kolejne polskie wydanie: Wydawnictwo Znak,
Kraków 2008 r., ilość stron: 388, oprawa twarda, format: 140
x
205 mm, ISBN: 978-83-240-0952-7, cena ok. 30-34 zł.
Na
zdjęciu u góry: okładki różnych wydań książki,
pierwsza z lewej - wyd. Znak.
|
